Zespół jelita drażliwego u psów
Zespół jelita drażliwego u psów
Zespól jelita drażliwego jest dość często rozpoznawaną jednostką chorobową, choć o nie do końca jasnej etiologii. Pod tym pojęciem kryje się zespół objawów klinicznych, charakteryzujący się nawracającą, idiopatyczną biegunką z jelit grubych. Podobne objawy spotyka się u ludzi. Okresowym zaburzeniom pracy okrężnicy nie towarzyszą zmiany morfologiczne, histopatologiczne i mikrobiologiczne w tym narządzie. Dolegliwości są wynikiem zaburzeń czynnościowych w narządzie.
Inne nazwy:
- zespół okrężnicy drażliwej (irritable bowel syndrome – IBS);
- okrężnica spastyczna;
- okrężnica drażliwa;
- zapalenie okrężnicy na tle nerwowym;
- nasilona motoryka okrężnicy uwarunkowana czynnikami psychicznymi;
- biegunka tła stresogennego;
- idiopatyczna biegunka z jelit grubych.
Prawdopodobne przyczyny:
- niestabilność autonomicznego układu nerwowego;
- zaburzenia nerwowej i neurohormonalnej regulacji okrężnicy;
- nieprawidłowa aktywność elektryczna komórek mięśniówki okrężnicy;
- czynniki psychiczne.
Predyspozycje:
- psy raz małych bardzo silnie przywiązane do jednego właściciela (objawy po rozdzieleniu psa od tej osoby);
- psy nerwowe;
- psy poddawane silnemu stresowi, np. psy policyjne lub obronne (szczególnie owczarki niemieckie);
- żywienie karmą ubogą we włókno pokarmowe;
- psy z nawracającymi enterotoksemiami;
- psy z nadwrażliwością pokarmową.
Objawy kliniczne:
- nawracająca biegunka;
- parcie na kał;
- częste oddwanie małych ilości kału;
- śluz w kale;
- raczej nie stwierdza się obecności krwi w kale;
- nudności, wymioty;
- bóle brzucha;
- chore zwierzęta mogą być nadpobudliwe i niespokojne.
Rozpoznanie:
Zespół jelita drażliwego rozpoznaje się po wykluczeniu możliwych przyczyn biegunki z jelita grubego. W tym celu wykonuje się:
- badanie kału w kierunku inwazji pasożytniczych, wymaz z odbytu;
- badanie krwi w celu wykluczenia przyczyn ogólnoustrojowych;
- badanie moczu (zaburzenia w oddawaniu moczu mogą przebiegać z podobnymi objawami);
- kolonoskopię;
- badanie histopatologiczne wycinków z różnych części okrężnicy;
- przeglądowe i kontrastowe RTG jamy brzusznej;
- USG jamy brzusznej.
Nie bez znaczenia jest dokładny wywiad z opiekunem zwierzęcia, uwzględniający możliwe przyczyny i okoliczności wystąpienia choroby.
Leczenie i rokowanie:
Najlepszą metodą leczenia, byłaby eliminacja z otoczenia czynnika wyzwalającego objawy kliniczne, jednak w praktyce rzadko kiedy jest to możliwe, w związku z tym stosuje się leczenie objawowe, którego celem jest poprawa komfortu życia psa oraz właściciela. Ocena skuteczności zastosowanej terapii bywa trudna, ponieważ objawy potrafią ustąpić spontanicznie, w związku z czym do wniosków dochodzi się metodą prób i błędów.
U niektórych pacjentów leczenie przynosi tylko częściową poprawę. W większości przypadków, przy odpowiedniej współpracy właściciela, udaje się ograniczyć objawy kliniczne do granic tolerancji opiekuna, jednak szanse na pełny powrót do zdrowia są niewielkie.
Najczęściej zaleca się:
- zwiększenie zawartości włókna w diecie;
- stosowanie karmy hipoalergicznej;
- modyfikatory perystaltyki jelit, np. loperamid;
- leki rozkurczowe;
- leki przeciwlękowe.