Dieta przy niedokrwistości

Niedokrwistość, popularnie zwana anemią, to niezwykle groźna choroba zwierząt. Możemy rozróżnić niedokrwistość hemolityczną oraz niedoborową. W pierwszym przypadku rozpad erytrocytów i uwalnianie hemoglobiny do osocza (tzw.hemoliza) wynika z osobniczych predyspozycji organizmu (informacje zawarte w DNA, np.dotyczące wadliwej budowy erytrocytów), ewentualnie związane jest z chorobami nowotworowymi, grzybiczymi bądź bakteryjnymi. W wyniku zaburzonego działania układu immunologicznego własne krwinki czerwone identyfikowane są przez organizm jako niosące zagrożenie komórki. Zostają one zneutralizowane przez specjalnie do tego celu wyprodukowane przeciwciała. Czasami nowo powstające erytrocyty są nieprawidłowo zbudowane, bądź jest ich za mało. Powoduje to stopniowe pogarszanie stanu zdrowia zwierzęcia.
Z anemią na tle niedoborowym mamy do czynienia w przypadku, kiedy do organizmu nie są w wystarczających ilościach dostarczane składniki krwiotwórcze - żelazo, białka czy niektóre witaminy. Nieleczona niedokrwistość może doprowadzić do śmierci.

Znaczenie diety w przebiegu choroby

Największe znaczenie dieta odgrywa w przypadku niedokrwistości na tle niedoborowym oraz w przypadku zatrucia pokarmowego, którego efektem może być właśnie anemia. Spożywanie przez zwierzęta dużych ilości roślin cebulowatych (cebula, czosnek, por, szczypior) jest bardzo niebezpieczne. Powstające w nich siarczki i siarczany wyjątkowo skutecznie przyspieszają hemolizę, wpływając drastycznie na zmniejszenie ilości czerwonych krwinek. Trudno określić, na ile niewielkie ilości np. czosnku, mogą wpłynąć na powstawanie w organizmie kota lub psa niedoborów erytrocytów. Z pewnością w przypadku już występującej niedokrwistości należy całkowicie zrezygnować z tych komponentów w jadłospisie.
W przypadku zatrucia wspomnianymi roślinami, rokowania uzależnione są od reakcji zwierzęcia. Silnie nadwyrężony działaniem szkodliwych substancji organizm może zostać, niestety, trwale uszkodzony. W przypadku lekkiego zatrucia niedokrwistość przebiegać może właściwie bezobjawowo. Jedynym jej symptomem jest wówczas, potwierdzona badaniem laboratoryjnym, zmniejszona liczba erytrocytów.

Składniki diety

W zależności od genezy anemii różne są składniki diety, na które należałoby zwrócić szczególną uwagę. W przypadku niedokrwistości związanej z infekcjami bakteryjnymi lub grzybiczymi, warto rozważyć znaczne ograniczenie poboru węglowodanów. Stanowią one niezastąpioną pożywkę dla wspomnianych mikroorganizmów, sprzyjając ich rozwojowi. W przypadku problemów z nowotworem należy zwrócić uwagę na składniki o działaniu antyrakowym i krwiotwórczym jednocześnie. Przykładowo brokuł, zawierający stosunkowo duże ilości żelaza, jest określany jako roślina sprzyjająca walce z komórkami nowotworowymi. Z kolei cytrusy, wybitnie antyrakowe, zawierają duże ilości witaminy C, spełniającej bardzo istotną funkcję w procesie przyswajania żelaza.
Korzystnie przy niedokrwistości działają elementy diety, zawierające witaminy z grupy B, wspomniane już żelazo i witaminę C oraz miedź. Związki te pełnią kluczową rolę w procesie erytropoezy, ich odpowiednia suplementacja jest więc w przypadku niedoborów niezbędnym aspektem leczenia niedokrwistości. Bogate w żelazo są: wątroba, nerki i serce, także jajka. Żółtko to rezerwuar miedzi i kompleksu witamin B, podobnie jak "nieaktywne" drożdże.
Pamiętać należy, że niezależnie od przyczyny anemii, dieta stosowana podczas jej przebiegu powinna być przede wszystkim lekkostrawna. Przeciążony i osłabiony organizm nie może zbyt dużej ilości energii poświęcać na procesy metaboliczne. Mimo konieczności uzupełnienia specyficznych niedoborów, nie wolno podawać zwierzętom posiłków niezbilansowanych. Istotna wydaje się w tym kontekście informacja, że składniki mineralne, takie jak chociażby żelazo, mangan, wapń czy cynk, zawsze występować muszą w adekwatnych do siebie proporcjach. Zbyt obfita suplementacja jednego z nich zaburzy wykorzystanie przez organizm innych, przez co, zamiast poprawy, obserwować będziemy niedobory na innym tle, wywołujące odmienne od dotychczasowych objawy.

Określenie prawidłowej diety dla zwierzęcia cierpiącego na niedokrwistość stanowi tylko jeden z aspektów dochodzenia do zdrowia, musi więc wspierać leczenie farmakologiczne. Z tego powodu szczegółowy kształt takiego jadłospisu powinien uwzględniać genezę choroby, jej przebieg oraz poczynione przez nią spustoszenia w organizmie.