Obowiązkowe czipowanie psów?

Czy obowiązkowe czipowanie psów jest zgodne z prawem? Czy gmina może zmusić jej mieszkańców do czipowania psów? Czy zapłacimy mandat za brak wszczepionego mikroczipu?

Czy czipowanie psów jest obowiązkowe?

Niektóre gminy wprowadziły obowiązkowe programy czipowania psów karząc mandatami osoby, które nie wywiązały się z tego obowiązku. Czy słusznie?

Wysłaliśmy zapytanie do Rzecznika Praw Obywatelskich z zapytaniem czy gminy mają prawo zmuszać obywateli do czipowania psów?


Rzecznik Praw Obywatelskich uważa, że obowiązek trwałego znakowania oraz tworzenia specjalnego rejestru psów nie mieści się w granicach umocowania ustawowego. Zastrzeżenia te jego zdaniem odnoszą się także do zobowiązania właścicieli psów do zgłaszania wszelkich zmian o stanie posiadania psa. Dodatkowo, wprowadzenie takiego wymogu oznacza w praktyce zmuszanie obywateli do udostępnienia swoich danych osobowych bez podstawy prawnej.

Gmina może jedynie propagować system identyfikacji elektronicznej, lecz nie może nakładać takie obowiązku i nie może karać mandatami osób, które się do niego nie zastosują. Uchwały rad miejskich z Wrocławia, Gdańska, Wodzisławia i innych miast zostały zaskarżone i wygrane przez RPO.

Co mówi Rzecznik Praw Obywatelskich?

W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich akty prawa miejscowego nakładające na właścicieli psów obowiązek ich trwałego znakowania poprzez wszczepianie mikroczipów, tworzenie zbiorów danych osobowych właścicieli tych zwierząt oraz obowiązek rejestracji i zgłaszania zmian stanu prawnego nie tylko nie znajdują podstaw w obowiązującym porządku prawnym, lecz przede wszystkim pozostają w sprzeczności z art. 2, 7 i 94 oraz 51 ust. 1 i 2 Konstytucji RP, art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2001 r., Nr 142, poz. 1591 ze zm.), art. 3 usL 2 pkt 13 i 14 oraz art. 4 ust. 2 pkt 6 ustawy z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz. U. z 2012 roku, poz. 391 ze zm.)oraz art. 11 a ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o ochronie zwierząt (t.j. Dz. U. z 2003, Nr 106, poz. 1002 ze zm.).
Rzecznik Praw Obywatelskich wnosił do następujących Wojewódzkich Sądów Administracyjnych skargi na uchwały rad gmin ustanawiające wyżej wymienione obowiązki: w Gdańsku (sygn. akt II SA/Gd 476/11 oraz sygn. akt II OSK 2599/2011), Szczecinie (sygn. akt II SA/Sz 767/06), Gliwicach (sygn. akt II SA/Gl 368/11) i we Wrocławiu (sygn. II SA/Wr 365/06).
W każdej ze skarg wniesionych przez Rzecznika sądy administracyjne orzekły o nieważności uchwał w przedmiotowym zakresie, w pełni podzielając stanowisko RPa.

Zasygnalizować wypada,że orzeczenia Wojewódzkich Sądów Administracyjnych oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego zostają aktualne mimo nowelizacji ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o ochronie zwierzqt i wprowadzenia art. 11 a ust. 3 który przewiduje jedynie możliwość przyjęcie planu (a nie obowiązku) znakowania zwierząt w gminie.

W świetle powyższego nic nie stoi na przeszkodzie, aby poszczególne gminy wprowadzały dobrowolne plany znakowania psów i pokrywały ich koszty. W niektórych gminach właściciele oznakowanych psów są zwolnieni z podatku od ich posiadania. Gmina nie może jednakże nakazać znakowania psów.
Orzeczenia sądów administracyjnych zapadłe w sprawach zainicjowanych przez Rzecznika dostępne są w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych pod adresem http://orzeczenia.nsa.gov.pl/cbo/query


odpowiedź rzecznika

Czipować czy nie?

Gorąco zachęcamy do czipowania psów - jednak dobrowolnie, nie pod groźbą mandatu a w sposób przemyślany, mając do wyboru bazę z jakiej skorzystamy, jakiej przekażemy nasze dane osobowe i mając pewność gdzie one trafią.


Rejestracji numeru czipa najlepiej dokonać w każdej bazie jaką znajdziemy – istotne jest dobro zagubionego psa. Nigdy nie możemy wiedzieć w jakiej bazie będzie szukać danych kontaktowych znalazca naszego zwierzaka.

Oprócz czipa zawsze stosuj adresówkę lub identyfikator - to może pomóc zwierzęciu uniknąć schroniska, które jest ogromnym stresem i przezyciem dla domowego psa i dać jasną informację ewentualnemu znalazcy ze pies ma właściciela który na niego czeka.


bazy danych identyfikacji zwierząt

data publikacji artykułu: 2013-02-15

Popularne teraz

Komentarze