Zapaść powysiłkowa u psów

Zapaść powysiłkowa u psów

Zapaść powysiłkowa (exercise induced collapse – EIC), zwana również zespołem nietolerancji wysiłku, jest wrodzoną chorobą genetyczną, dziedziczoną w sposób autosomalny recesywny. Pierwszą rasą u której stwierdzono chorobę był labrador retriever. Obecnie wiadomo, że może ona wystąpić również u innych ras.

Rasy psów zagrożone chorobą:

• labrador retriever;
• wyżeł niemiecki szorstkowłosy;
• curly coated retriever;
• chesapeake bay retirever;
• welsh corgi pembroke;
• boykin spaniel;
• krzyżówki rasy labrador retriever z innymi rasami.

Choroba ujawnia się najczęściej u młodych zwierząt między 5 miesiącem a 3 rokiem życia, gdyż wtedy psy rozpoczynają intensywne szkolenia/treningi. Może chorować wiele spokrewnionych osobników, jednak u części z nich z powodu odmiennego trybu życia i temperamentu, choroba nigdy nie da objawów klinicznych. Nie obserwuje się predyspozycji płciowych ani związanych z umaszczeniem, natomiast istotny wpływ na przebieg choroby ma temperament zwierzęcia – im bardziej energiczny, nieokiełznany pies, tym większe prawdopodobieństwo ujawnienia się choroby.

Czynniki predysponujące do zachorowania:

• lnadpobudliwość, żywy temperament;
• trening wyzwalający silny stres lub ekscytację, np. próby polowe;
• bardzo intensywny i długotrwały wysiłek, bez odpoczynku w połączeniu z wysokim poziomem podekscytowania;
• wysoka temperatura otoczenia i podwyższona wilgotność powietrza.

Objawy kliniczne pojawiają się zwykle po 5-20 minutach intensywnego wysiłku i obejmują kołyszący chód oraz niedowład mięśni tylnych kończyn, w skrajnych przypadkach również przednich. Mimo osłabienia, psy starają się kontynuować trening a przy masażu mięśni, nie wykazują bólu. Podczas ataku większość psów jest przytomna, niewielki odsetek wykazuje zdezorientowanie. Po ataku występuje chwilowe zaburzenie równowagi, nieskoordynowane ruchy oraz nienaturalne, szerokie stawianie tylnych kończyn. Większość psów uzyskuje całkowitą sprawność 10-20 minut po epizodzie, jednak w skrajnych przypadkach zdarzają się zejścia śmiertelne.

W diagnostyce różnicowej należy uwzględnić przede wszystkim nużliwość mięśni, hipertermię złośliwą, Udar cieplny oraz miopatię mitochondrialną. Nazwy podanych jednostek chorobowych brzmią egzotycznie, jednak lekarzowi wykluczenie tych schorzeń nie powinno nastręczyć większych trudności.

Trudno mówić o leczeniu zapaści powysiłkowej, raczej o postępowaniu i prowadzeniu psa ze skłonnością do występowania EIC. Chodzi przede wszystkim o unikanie intensywnego wysiłku, ekstremalnych emocji oraz natychmiastowe zaprzestanie ćwiczeń i wyciszenie, jeżeli zauważymy pierwsze objawy osłabienia mięśni. Suplementacja L-karnityny, koenzymu Q10 oraz ryboflawiny, która jest standardową suplementacją na przykład przy miopatii metabolicznej, w omawianej jednostce chorobowej może również przynieść pozytywne efekty.

Najważniejszym działaniem profilaktycznym, jest przeprowadzanie badań genetycznych u zwierząt hodowlanych. Dzięki nim będziemy wiedzieć, czy dany osobnik jest wolny od mutacji odpowiedzialnej za pojawienie się choroby, czy może jest bezobjawowym nosicielem lub jest chory. Jest to bardzo istotne badanie, gdyż choroba jest nieuleczalna. Do rozrodu powinny zostać dopuszczone jedynie osobniki zdrowe. Nosiciele nie zachorują, ale mogą przekazać potomstwu wadliwy gen z 50% prawdopodobieństwem. Skrzyżowanie ze sobą dwóch nosicieli może skutkować pojawieniem się choroby u ich potomstwa.