Kamienie moczowe

Choroby dolnych dróg moczowych (ang. LUDT - lower urinary tract disease) stanowią duży odsetek w katalogu przypadłości nękających naszych pupili. Pojęcie to obejmuje cały zespół dolegliwości, które z racji podobnych objawów nie podlegają szybkiej i jednoznacznej klasyfikacji.

Kamienie moczowe

Choroby dolnych dróg moczowych (ang. LUDT - lower urinary tract disease) stanowią duży odsetek w katalogu przypadłości nękających naszych pupili. Pojęcie to obejmuje cały zespół dolegliwości, które z racji podobnych objawów nie podlegają szybkiej i jednoznacznej klasyfikacji.

Przyczyny

Powszechnie zachorowania na kamicę wiąże się z uwarunkowaniami genetycznymi, brakiem ruchu, nieodpowiednią dietą, stresem i infekcjami bakteryjnymi. Nie uciekając się do bardzo szczegółowych opisów, postaramy się nieco przybliżyć Państwu specyfikę tej dolegliwości. Dotyczy ona w takim samym stopniu kotów i psów.

Objawy

Do najczęstszych objawów chorobowych należą : skąpomocz, krwiomocz, kropelkowanie, zatrzymanie moczu (zaawansowane), pieczenie cewki moczowej. Zwierzę może wówczas intensywnie wylizywać okolice krocza, "kropić" moczem podłogę, unikać głaskania po brzuchu (bolesny pęcherz), z powodu bólu skamleć lub miauczeć przy oddawaniu moczu. Takie objawy świadczyć mogą o zapaleniu pęcherza, zakażeniu bądź uszkodzeniu dróg moczowych oraz nowotworach. Do listy tej dopisać należy także interesującą nas kamicę moczową.
Aby jednoznacznie zdiagnozować schorzenie, należy - oprócz wywiadu oraz badania klinicznego - przeprowadzić analizę moczu i badanie ultrasonograficzne, względnie radiologiczne. Ponieważ kamica to jeden z elementów syndromu (LUDT), nie jest traktowana jako samodzielna jednostka chorobowa, a raczej jako skutek pewnej liczby zaburzeń. Dlatego po chirurgicznym usunięciu kamieni (lub kryształów) niezbędnym jest poddanie ich gruntownej analizie, w celu wyznaczenia zakresu i sposobu dalszego postępowania leczniczego. Na podstawie danych o składzie chemicznym kamieni można wyciągnąć wnioski dotyczące przyczyny ich powstania. Te same dane umożliwią podjęcie działań profilaktycznych, które mają szansę zapobiec reemisji choroby.

Charakterystyka występowania choroby

Istnieje kilka rodzajów kamieni moczowych. Najczęściej spotykane to szczawianowo – struwitowe. Następne w kolejności to szczawiany wapnia, później struwity (fosforan amonowo – magnezowy, trójfosforany). Każdy z nich ma swoją specyfikę. Kamienie szczawianowe można usuwać wyłącznie operacyjnie – nawet w minimalnym stopniu nie ulegają one rozpuszczeniu, nie można ich również wyeliminować odpowiednią dietą. Często mają one szorstką powierzchnię, przez co przyczyniają się do uszkodzeń błony śluzowej. W ich przypadku istnieje także prawdopodobieństwo utknięcia w przewodzie moczowym – co może być bardzo niebezpieczne.

Występowanie struwitów - w przypadku psiej populacji - zwykło się kojarzyć z infekcjami bakteryjnymi dróg moczowych. Na ten typ kamieni bardziej narażone okazały się suki. W przypadku kotów złogi struwitowe są zazwyczaj sterylne, jednak bakterie mogą wpływać na ich powstawanie u osobników bardzo młodych, ewentualnie bardzo osłabionych - co sprzyja obniżeniu odporności.
U kotów zachorowania na kamicę odnotowano u takiej samej ilości osobników płci męskiej i żeńskiej. Badano także jednostki wykastrowane. Statystycznie wszystkie w równym stopniu - posługując się kryterium płci - narażone są na opisywaną przypadłość. Różnice ujawniają się przy uwzględnieniu kolejnego kryterium, jakim jest rasa kota. brytyjski kot krótkowłosy, chartreuse oraz koty rasy main coon charakteryzują się najwyższą częstotliwością występowania kamieni w ogóle. U persów z kolei zanotować można pewną skłonność do wytrącania kryształów szczawianowych - trudno tu jednak mówić o patologii.

W psiej populacji odsetek zachorowań jest o kilkadziesiąt procent wyższy u samców. Najprawdopodobniej jest to uwarunkowane budową anatomiczną, która determinuje przebieg i odczuwanie choroby przez zwierzę, co sprzyja częstszemu diagnozowaniu psów niż suk. U samic dochodzi prawdopodobnie do wydalania jeszcze niezbyt intensywnie rozbudowanych kamieni (piasku) wraz z moczem, co nie zostaje odnotowane przez opiekuna, a tym bardziej przez weterynarza.
Występowanie kamieni moczowych dotyczy wielu ras psów. Niektóre wydają się jednak szczególnie predysponowane - np.rasy mniejsze, do 15 kg. Ich budowa anatomiczna sprzyja powstawaniu i odkładaniu się kryształów. Statystycznie mieszańce oraz psy rasowe w równym stopniu mogą doświadczyć tego uciążliwego schorzenia. Rasy wysokiego ryzyka to m.in. yorkshire terrier, shih tsu, pekińczyki i buldogi.

Najrzadziej występującymi kamieniami są moczanowe i cystynowe. Na występowanie tych ostatnich statystycznie bardziej narażone są koty syjamskie. Moczanowe z kolei dotyczą zwierząt ze zdiagnozowaną przetoką zwrotną bądź innymi poważnymi schorzeniami wątroby.
Jamniki i nowofundlandy dzielą pospołu skłonność do kamieni cystynowych. Badania dowodzą, że Dalmatyńczyki są z kolei predysponowane do występowania moczanów.

Leczenie

Standardowa procedura w przypadku wykrycia kamieni moczowych obejmuje zabieg chirurgiczny, następnie analizę składu chemicznego usuniętego kamienia i podjęcie działań służących zminimalizowaniu ryzyka nawrotu choroby. Wielu lekarzy wykonuje szereg dodatkowych badań laboratoryjnych - wykrywających ewentualne infekcje bądź np. problemy metaboliczne naszego pupila. Ich występowanie może wpływać na przebieg kamicy, a tym samym na jej leczenie. W zależności od genezy schorzenia leczenie obejmuje zmianę nawyków ruchowych i żywieniowych zwierzęcia, suplementację diety, aplikowanie antybiotyków, tudzież połączenie tych działań.

Pamiętajmy, że kamica moczowa może przysporzyć naszemu podopiecznemu wielu cierpień. W zaawansowanym stadium rozwoju jest zagrożeniem dla życia zwierzęcia (np.powodując przemieszczenie się cewki moczowej u psów). Wyżej wymienione przykłady objawów syndromu LUDT mogą stać się pomocne w podjęciu decyzji o wizycie u lekarza weterynarii, co pozwoli szybko zdiagnozować chorobę, lub też wykluczyć jej występowanie.




data publikacji artykułu: 2010-02-15

Popularne teraz

Komentarze