Dermatofitozy

dermatofitozy stanowią zespół chorób, za których powstawanie odpowiedzialne są dermatofity – grzyby posiadającą plechwę wielokomórkową. Ich odłacińską nazwę przetłumaczyć można jako "roślinę skórną". Do dermatofitoz nie zaliczamy chorób wywołanych przez grzyby jednokomórkowe (drożdżaki, candida), nawet jeśli występują one na powierzchni skóry.
Dermatofity dzieli się - w zależności od tego, jakie jest źródło infekcji - na zoofilie (od zwierząt), geofilne (od gleby) i antropofilne (dotyczą tylko ludzi). Najczęściej występującym (chociaż nie jedynym) grzybem zoofilnym jest Microsporum canis, odpowiedzialny za ponad 3/4 przypadków zachorowań. Patogen ten wykazuje tropizm do naskórka i jego wytworów - włosów, pazurów. Wynika to z umiejętności produkcji enzymów, dzięki którym keratyna (specyficzne białko występujące w naskórku i jego wytworach) może służyć microsporum jako substancja odżywcza.
Źródłem zakażenia są dla ludzi, chore psy i koty. Zarażaja także zwierzęta będące jedynie nosicielami, nie wykazujące objawów schorzenia. Szczególnie często sytuacja taka ma miejsce u kotów, zwłaszcza długowłosych oraz ponad dwuletnich. Namnażanie i wydalanie patogenów bez objawów klinicznych nie jest jedynym ukrytym zagrożeniem, jakie zafundować nam mogą nasi pupile. Możliwe jest tzw. bierne nosicielstwo - transportowanie zarazków na pokrywie włosowej. Wówczas zarodniki (w formie wysuszonej), przez kontakt bezpośredni szerzą się wśród ludzi i zwierząt zachowując pełną zdolność zarażania (w odpowiednio suchych warunkach nawet do roku czasu). W pełni aktywne bytują wówczas na złuszczonym naskórku i wypadających włosach zwierzęcia. W mieszkaniu, w kŧórym żyje zakażone zwierzę, występowanie dermofita najczęściej nie ogranicza się do legowiska pupila. Grzyb znajduje się na dywanach, tapicerkach, zasłonach, meblach, ścianach, podłogach, zabawkach. Zaznaczyć należy, że pchły, wszy a także muchy maja szansę pośredniczyć w zarażeniu zarodnikami microsporum.

Objawy

U zwierząt dermatofitoza objawia się zazwyczaj plackowatymi, niewielkimi wyłysieniami na skórze. Pojawiają się one, kiedy zarodniki znajdujące się na komórkach warstwy rogowej naskórka kiełkują w formie grzybni. Włosy w tym rejonie są najczęściej matowe i połamane. Stan zapalny, jaki na powierzchni skóry wywołują produkty przemiany materii grzybni jest okrągły, obwiedziony charakterystycznym, zaczerwienionym "wałem". Skóra jest szarawa, może występować na niej specyficzny rodzaj łupieżu, nierzadko świąd. Jeśli nastąpi nadkażenie bakteryjne rana może pokryć się sączącym strupem. Wiele czynników wpływa na to, czy obecność dermatofita w organizmie równoznaczna będzie z rozwojem choroby. Występowaniu grzybicy sprzyja więc młody wiek, niski poziom higieny, upośledzona odporność komórkowa, choroby niedoborowe i pasożytnicze oraz mało harmonijna i przypadkowa dieta. Nie bez znaczenia są także warunki klimatyczne. Raczej nie występują objawy ogólne zakażenia. Te same elementy także w przypadku ludzi przyczynić się mogą do zwiększonej podatności na zachorowania.
Od gatunku grzyba zależy jak intensywny będzie stan zapalny – u właściwych żywicieli, dermatofity wywołują zwykle słabsze reakcje niż u przypadkowych (w tym przypadku - ludzi).

Diagnoza i leczenie

Podejrzenie dermatofitozy po badaniu klinicznym powinno zostać potwierdzone laboratoryjnie. U zwierząt stosuje się pobranie próbki ze zmian - przed i po leczeniu.
Stosuje się leczenie farmakologiczne - miejscowe, ogólne bądź skojarzone. Nie bez znaczenia w procesie pozbywania sie patogenu z organizmu jest odpowiednio zbilansowana dieta, ewentualnie wsparta suplementami.

Zapobieganie

* utrzymywanie zwierząt domowych w dobrej kondycji i zdrowiu
* bogata w składniki mineralne i odżywcze dieta, stanowiąca naturalne wsparcie systemu immunologicznego zarówno człowieka, jak i jego pupila
* szybka reakcja (wizyta u weterynarza) w przypadku zauważenia zmian skórnych u podopiecznego
* dbałość o higienę otoczenia, w którym żyjemy
* używanie rękawic i odzieży ochronnej - w przypadku pracy ze zwierzętami