Dieta cukrzycowa

Cukrzyca to choroba coraz bardziej rozpowszechniona wśród zwierząt domowych. Charakterystyczne jest dla niej zaburzenie metabolizmu podstawowych składników pokarmowych - białek, tłuszczów, a przede wszystkim węglowodanów.

cukrzyca to choroba coraz bardziej rozpowszechniona wśród zwierząt domowych. Charakterystyczne jest dla niej zaburzenie metabolizmu podstawowych składników pokarmowych - białek, tłuszczów, a przede wszystkim węglowodanów. Szwankuje w związku z tym równowaga kwasowo - zasadowa organizmu. Zamieszanie to spowodowane jest brakiem lub warunkowo występującym niedoborem insuliny - enzymu produkowanego przez trzustkę, odpowiedzialnego za proces przyswajania glukozy do krwi.
cukrzyca bardzo wyniszcza organizm. Zignorowane powikłania, które jej towarzyszą, mogą doprowadzić nawet do śmierci. Chorobie poświęcony jest odrębny artykuł na naszym portalu.

Dolegliwość ta nie jest uleczalna, dlatego odpowiednia dieta pełni kluczową rolę w kształtowaniu jej przebiegu. Stosowanie zaleceń lekarskich dotyczących ruchu, kontrolowania wagi, aplikowania insuliny oraz przestrzegania diety cukrzycowej jesteśmy w stanie zapewnić naszemu pupilowi odpowiedni komfort życia z chorobą.

Czym karmić cukrzyka?

Specyfika diety cukrzycowej czyni ją niełatwą do samodzielnego przygotowania. Z tego powodu renomowani producenci karm dla zwierząt proponują klientom karmy specjalistyczne. Ich skład skomponowany jest specjalnie z myślą o psich i kocich podopiecznych, u których występują zaburzenia metabolizmu węglowodanów.

Wiele osób nie potrafi sobie jednak wyobrazić karmienia pupila gotową karmą. Tym ostatnim podpowiemy jakie kryteria powinno spełniać pożywienie dla zwierząt chorych na cukrzycę. Należy pamiętać, że jest to choroba wymagająca nieustannego monitorowania jej przebiegu. Pomoże w tym zaprzyjaźniony lekarz weterynarii, zalecający ewentualne zmiany w diecie (np. na podstawie wyników badań diagnostycznych). Warto także zasięgnąć opinii zwierzęcego dietetyka.

Istnieje kilka podstawowych zasad, dotyczących żywienia zwierząt z cukrzycą. Przede wszystkim posiłki powinny reprezentować stałą, adekwatną do rasy, wieku i ewentualnych schorzeń towarzyszących (nadwaga), wartość energetyczną. Muszą także zawierać wysokiej jakości białko oraz odpowiednią grupę węglowodanów. Te ostatnie, to węglowodany złożone, obecne chociażby w niełuskanym ryżu czy razowej mące. Ich metabolizm przebiega pomału, czego efektem jest równomiernie rozłożona w czasie dyfuzja cząsteczek cukrów do krwi.
Węglowodany proste, dużo szybciej przyswajane przez organizm mogą powodować gwałtowny wzrost zawartości cukru, co dla organizmów o zaburzonej gospodarce insulinowej może być bardzo niebezpieczne (np. śpiączka cukrzycowa). Oczywiście, przy regularnym aplikowaniu insuliny nie może być mowy o tak drastycznej reakcji, niewątpliwie jednak unikanie w diecie mono- i disacharydów przyczyni się do polepszenia stanu zdrowia naszego cukrzyka.

Skład diety cukrzycowej.

Białko.
Powinno stanowić 20-25 % suchej masy posiłku. Białko wysokiej wartości występuje w mięsie (także błony łączne i chrząstki). Powinno być go tyle, aby wystarczyło do odbudowy tkanek. nie może stanowić prostego źródła energii. Dobrym źródłem białka są także: żółtko jaja, twaróg, jogurt, kwaśne mleko, siemię lniane, drożdże, pełnoziarniste zboża. Dołączenie tych składników musi być poprzedzone obserwacją zwierzęcia, ewentualnie konsultacją weterynaryjną. Nie wszystkie bowiem zwierzęta w równym stopniu tolerują nabiał (alergie, biegunki). Drożdże czynne także nie służą cukrzykom, najlepiej więc spróbować wprowadzić do diety suszone drożdże piwne, bądź tabletki drożdżowe.

Tłuszcze.
Ich odpowiednia ilość to 10 - 15 % suchej masy pokarmu. Ze względu na zaburzony przy cukrzycy metabolizm lipidów, nie powinno się przekraczać tej normy. Może to prowadzić do powikłań. Dobrej jakości tłuszcze roślinne (olej lniany, oliwa z oliwek) bardzo pozytywnie wpłyną na stan zdrowia naszego podopiecznego.

Błonnik.
Nie jest trawiony przez enzymy znajdujące się w przewodzie pokarmowym psa. Niektóre bakterie jelitowe potrafią natomiast rozłożyć rozpuszczalny błonnik na kwasy tłuszczowe (np. propionowy, octowy). Komórki jelita wykorzystują je do produkcji śluzu pełniącego w jelicie funkcję osłonową. Ponadto obecność błonnika spowalnia proces przyswajania cukrów, co w przypadku diabetyków działa bardzo korzystnie. Mniejsza jest wówczas fluktuacja glukozy, co z czasem, przy przestrzeganiu rygoru diety, prowadzić może nawet do obniżenia wielkości dawki insulinowej. Błonnik jest bardzo dobrym wypełniaczem, powoduje uczucie sytości i korzystnie wpływa na perystaltykę jelit. O jego nadmiarze w diecie świadczyć może biegunka. Błonnik powinien stanowić 13 -18 % suchej masy posiłku (zarówno ten rozpuszczalny jak i nierozpuszczalny). Jego źródłem są otręby pszenne, płatki kukurydziane i owsiane, warzywa strączkowe.

Węglowodany złożone.
Występują głównie w niełuskanych ziarnach zbóż, płatkach owsianych, makaronach razowych. Są zrównoważonym i niezbędnym źródłem energii. Skrobia z ziemniaków również należy do tej grupy, nie należy jednak przesadzać z jej obecnościa w codziennym żywieniu naszego pupila. Kartofle podajemy w niewielkiej ilości, bez skórki, ugotowane i dobrze rozdrobnione (puree).

Dobrym źródłem węglowodanów a także białek są rośliny strączkowe. Psy nie potrafią jednak skorzystać z zawartych w nich dobrodziejstw (mają układ pokarmowy mięsożerców). Nawet odpowiednio ugotowane i rozdrobnione ziarno zalega kilkadziesiąt godzin w ich trzewiach. Pamiętajmy więc, aby nie podawać zwierzętom roślin strączkowych.

Ostatnie badania cukrzycy u ludzi zaowocowały stwierdzeniem u nich ogromnego (75 %) niedoboru witaminy B6. Można więc podejrzewać, że dla zwierząt odpowiednia suplementacja również nie będzie bez znaczenia. Rezerwuarem tej witaminy są wcześniej już wspomniane drożdże. Warto zapytać lekarza weterynarii o możliwość ich stosowania.

Dieta cukrzycowa a otyłość

Niejednokrotnie występowanie cukrzycy związane jest z otyłością. W takim przypadku zaleca się stosowanie powyżej opisanego schematu diety, zwiększa się w niej jedynie zawartość błonnika. Pamiętajmy jednak, że wartość energetyczna posiłku oparta jest na wyliczeniu zapotrzebowania kalorycznego zwierzęcia o idealnej masie ciała. Dla zwierząt otyłych, często przyzwyczajonych do zbyt obfitych posiłków początki diety nie będą więc łatwe.
Istnieją także gotowe karmy dla zwierząt jednocześnie otyłych i chorych na cukrzycę.

Jeśli zwierzę jest wychudzone - co często się zdarza przy cukrzycy - początkowo należy (w ramach diety diabetycznej) zastosować żywienie wysokoenergetyczne i wysokostrawne, a następnie powrócić do żywienia typowego dla diabetyków.

Dieta a podawanie insuliny

Najlepiej zasięgnąć opinii lekarza weterynarii, który jest odpowiedzialny za dobór dawki i rodzaju insuliny specjalnie do naszego podopiecznego. Od tych czynników zależy bowiem sposób dawkowania posiłków. Przykładowo : insulina podawana jest w dwóch dawkach na dobę, zwierzę rano otrzymuje 50 % dziennej porcji pokarmu, potem dawkę insuliny. Po 12 godzinach pozostała część posiłku i druga porcja insuliny.

Bardzo istotnym jest, aby zwierzętom zapewnić stały dostęp do czystej wody. Opiekunowie potrafią go ograniczać z powodu występującej u cukrzyków poliurii (częste oddawanie moczu). Nie należy tego robić. Warto pamiętać, że zwierzę objęte leczeniem oraz wprowadzone w rygor diety przeciwcukrzycowej będzie wykazywało bardziej znormalizowane reakcje - częstomocz może ustąpić.

Stosowanie ścisłej diety, przestrzeganie zasad podawania leków oraz zapewnienie zwierzęciu odpowiedniej dawki nieforsownego wysiłku fizycznego sprawi, że groźna choroba, jaką niewątpliwie jest cukrzyca, nie zdominuje naszej radości z codziennego obcowania z ukochanym zwierzakiem.


data publikacji artykułu: 2010-03-30

Popularne teraz

Komentarze