Aksolotl meksykański
Aksolotl meksykański
Świat zwierząt jest zaskakujący pod kątem różnorodności form, jakie w toku ewolucji wykształciła natura. Jednym z przykładów 'dziwnego' stworzenia jest aksolotl meksykański. Jest to płaz z rodziny ambystowatych. Ta neoteniczna postać larwalna płazów ogoniastych, jest bardzo chętnie utrzymywanym zwierzęciem w akwarium. Mają bardzo ciekawy wygląd, który przypomina legendarne smoki. Ich niewielkie wymagania, nieskomplikowane warunki i unikalny wygląd sprawiają, że zyskują coraz większą popularność.
W wyniku badań nad GFP (białko fluorescencyjne) stworzono Aksolotle z taką modyfikacją, w celu przeanalizowania embriogenezy komórek macierzystych. Oznaczone komórki świecą na zielono, dzięki czemu łatwo przeanalizować ich los w ciele zwierzęcia. Oprócz tego płaza, do badań nad GFP używa się rybek danio oraz myszy.
Charakterystyka
Są to małe zwierzęta, osiągające około 20cm długości (15-30cm). Ciało jest masywne i krępe. Charakterystycznym elementem postaci larwalnej są pierzaste skrzela zewnętrzne, ułożone po try pary. Na spłaszczonej głowie znajdują się również oczy bez powiek. Po bokach grzbietu widoczne są otwory żebrowe, w ilości 16-18 wcięć. Na grzbiecie, od karku aż po koniec ogona, widnieje niewielki fałd skórny. Ogon posiadają dość długi, bocznie spłaszczony. Aksolotl ma cztery kończyny, są niewielkie i delikatne.
W naturalnym zbiorniku żyje 20 lat w hodowlanych mniej, około 10-15 lat.
W naturze występują w ciemnych odcieniach brązu, szaro popielate lub oliwkowe, z licznymi plamkami. W hodowlach wyprowadzono wiele odmian barwnych, które mają na celu głównie wyeksponowanie skrzeli zewnętrznych.
Odmiany barwne
O barwie aksolotlów decyduje rozkład barwników w komórkach (chromatofory). Wyróżnia się ich trzy rodzaje. Melanofory posiadają barwnik eumelaniny, który warunkuje brązowo- czarne odcienie ciała. Ksantofory, dzięki zawartości kartenoidów, fenotypowo dają pomarańczowo- żółte osobniki. Trzecimi komórkami są Irydofory, które dzięki obecności krystalicznej puryny, dają lśniące plamki aksolotlowi. Wszystkie te komórki dziedziczą się osobno, więc istnieje wiele kombinacji.
1. Typ dziki. Są to aksolotle ciemnej barwy z licznymi lśniącymi plamkami. Świadczy to o pełnej ekspresji wszystkich trzech chromatoforów. Oczy takiego osobnika charakteryzują się świecącą obwódką.
2. Typ melanotyczny. Aksolotle bardzo ciemne, prawie czarne. Nie posiadają lśniących plamek ani złocistej obwódki wokół oczu. Zdecydowanie przeważa występowanie melanoforów i zupełny brak irydoforów.
3. Typ leucystyczny. Jest jasnym aksolotlem, posiada czarne oczy i plamki. Nie występują melanofory. Skrzela zewnętrzne posiadają różowy odcień. W obrębie tego typu wyróżnia się piebaldy. Są to aksolotle łaciate, których plamki są bardzo duże tworząc na całym ciele specyficzne umaszczenie.
4. Typ aksantyczny. Jest typowym albinosem, który nie zawiera żadnych barwników. Jest lekko różowy, z wiekiem nabiera bardziej żółtego odcienia. Oczy również bez barwników.
5. Typ biały albinos. Wyróżnia go od typu aksantycznego obecność irydoforów na głowie.
6. Typ melanoidalny. Jest bardzo podobny do typu aksantycznego, na głowie jednak posiada ksantofory. Brak lśniących plamek.
7. Typ złoty albinos. Posiada żółto- pomarańczowe zabarwienie, oczy różowe. U tej odmiany nie występują melanofory.
W Polsce najpopularniejsze są odmiany leucystyczne oraz dzikie. W laboratoriach aksolotle leucystyczne.
Biotop
Aksolotl jest zwierzęciem wodnym. W naturze zasiedla jedynie jezioro meksykańskie Xochimilco, dlatego też został wpisany do Czerwonej Listy Gatunków Zwierząt Zagrożonych (IUCN). Znajduje się również na liście CITES (Załącznik II). Do niedawna występował również w jeziorze Chalco, jednak, na skutek działalności człowieka wyschło, ograniczając biotop aksolotlów. Obecnie grozi im wyginięcie w naturze, ponieważ stają się często łupem miejscowej ludności jako przysmak kulinarny.
Zwierzęta te zamieszkują płytkie strefy jeziora oraz kanałów odchodzących do Xochimilco, spotykany na głębokości nie przekraczającej 1m. Prowadzi skryty tryb życia w zaroślach i korzeniach, żyje między kamieniami i innymi dostępnymi kryjówkami.
Jest zwierzęciem nocnym, dlatego też, zazwyczaj nie jest widoczny za dnia. Żerowanie w dzień można zaobserwować, jeśli zwierzęta są głodne. W przyciemnionych zbiornikach są bardziej ruchliwe.
Zbiornik hodowlany
Aksolotle prowadzą wodny tryb życia, dlatego też wymagają akwarium z 30cm głębokością wody. Wielkość zbiornika zależy od ilości utrzymywanych osobników. Dla dwóch aksolotlów minimalne wymiary to 50l. Jest to minimum, jeśli jest możliwość, warto zainwestować w większy zbiornik. Wbrew pozorom, w większym akwarium łatwiej osiągnąć i zachować równowagę.
Jeśli posiadamy akwarium otwarte, to lustro wody nie może być na granicy wysokości akwarium. Przestraszone zwierze z łatwością z niego wyskoczy, zaś bez wody szybko zginie.
Woda w takim zbiorniku powinna wahać się pomiędzy 6,5-8,0 pH, najlepiej jeśli będzie o odczynie twardym. Wodę wodociągową należy odstawić na 24h w otwartym zbiorniku tak, aby chlor mógł się utlenić. Ważnym parametrem jest temperatura. W naturze żyją na wysokości 2300 m n.p.m., dlatego też wymagają chłodnej wody. Najlepiej czuja się w temperaturze 16-18C. Jeżeli woda osiąga wyższe parametry, ponad 24C, należy natychmiast dążyć do jej obniżenia. Chłodną wodę można osiągnąć za pomocą domowych sposobów, poprzez mrożenie kamieni, butelek z woda itp. . Bardziej profesjonalnym rozwiązaniem jest zakup chłodziarki akwarystycznej. Należy nadmienić, że jest to jednak kosztowne rozwiązanie.
Woda powinna być filtrowana. W tym celu należy dopasować wydajność filtra do objętości zbiornika. Aksolotle żyją w spokojnych wodach, dlatego też, należy zaoszczędzić im stresu związanego z szybką filtracją. W tym celu wypływającą wodę najlepiej kierować np. na szybę.
Ważne jest odpowiednie natlenowanie, więc zbiornik z tymi zwierzętami również powinien być wyposażony w napowietrzacz.
Szkodliwe są domieszki miedzi i jodu. Należy unikać preparatów, które zawierają te trujące dla aksolotlów substancje. W tym celu, zawsze sprawdzać skład, szkodliwe są również związki zawierające miedź i jod (zieleń malachitowa, sól jodowana, płyn Lugola itp).
Wyposażenie akwarium opiera się na imitacji naturalnego środowiska, a więc roślinach i korzeniach, w których zwierzęta będą mogły się schronić. Można utrzymywać aksolotly bez podłoża, zdecydowanie ułatwia to utrzymanie czystości w zbiorniku, jednak obniża jego estetykę. Żwirek musi być odpowiedniej grubości, uniemożliwiający płonięcie.
Aksolotly nie przepadają za światłem, są aktywniejsze w zaciemnionych zbiornikach. Biorąc pod uwagę naturalne środowisko, oświetlenie nie powinno być intensywne. Warto również pozostawić część akwarium bez roślin, dzięki czemu obszar ten może zostać w półmroku.
Pożywienie
Są drapieżnikami. W naturze polują na owady i ich larwy, a także drobne zwierzęta wodne, które nie są w stanie im uciec. W warunkach hodowlanych należy opierać się na ich naturalnej diecie. Komponując posiłki jak najbardziej urozmaicone, między innymi ryby mrożone oraz żywe, ochotki, rureczniki. Uzupełnienie stanowi gotowa karma dla ryb akwariowych, dodatkiem będą kawałki surowego mięsa drobiowego i ryb.
Są żarłoczne, więc podając pokarm 2-3 razy w tygodniu należy je karmić obficie, usuwając niezjedzone resztki, aby nie doprowadzić do rozkładu produktu i w konsekwencji zatrucia zwierząt. Młodsze osobniki karmić zdecydowanie częściej, należy im podawać karmę co dziennie. Dodatkowo, często pojawia się problem podczas karmienia młodych osobników. Niechętnie przyjmują mrożoną karmówkę, wówczas trzeba podawać żywe dafnie, solowce.
Z reguły są spokojnymi zwierzętami, jednak jeśli dojdzie do przegęszczenia, mogą podgryzać sobie na wzajem skrzela i kończyny. Nie wolno umieszczać również osobników zróżnicowanych wielkością. Oba te czynniki wywołają kanibalizm.
Rozmnażanie
Są rozdzielnopłciowe, zaś dymorfizm jest dość dobrze widoczny. Samce posiadają, zdecydowanie większe od samic, wargi kloakalne. Aksolotle są zdolne do rozrodu po ukończeniu pierwszego roku życia. Jednak biorąc pod uwagę prawidłowy rozwój, należy dopuszczać do rozrodu starsze osobniki, 2-3 letnie.
Odpowiednio dobrane zwierzęta do rozrodu, należy wcześniej rozdzielić i przezimować. W tym celu, trzeba stopniowo obniżyć temperaturę do 5-10C i utrzymywać taką przez miesiąc. Dodatkowo zaprzestajemy karmienia i redukujemy natężenie i ilość dnia świetlnego.
Od marca podwyższamy temperaturę (stopniowo) do osiągnięcia 20C. Połączone pary powinny przystąpić do godów. Samiec składa plemniki pokryte śluzem, zaś samica pobiera je wargami kloakalnymi, po czym dochodzi do zapłodnienia wewnętrznego. Po 4 dniach samica składa jaja, ukryte w roślinach. Ich liczba nie jest stała, można pozyskać 200-1000 jaj od jednej samicy w ciągu kilku dni od zapłodnienia. Jaja należy przenieść do osobnego akwarium, gdzie po ok. 10 dniach wyklują się młode. Muszą tam być odpowiednie warunki do wylęgu i wychowu aksolotlów. Woda powinna mieć około 20C, bardzo dobrze filtrowana i natleniona. Trzeba zabezpieczyć filtr, aby nie uszkodził larw.
Po wykluciu młodych, należy je obficie karmić. Jeśli larwy zaczną się różnicować pod względem wielkości, trzeba je rozdzielić. W pozostawionym akwarium ze słabym wyrównaniem, pojawi się kanibalizm i stracimy część przychówku.
Świeżo wyklute larwy posiadają tylko 2 pary skrzeli zewnętrznych, nie występują u nich odnóża. Mają zaledwie 10 mm. W 4-6 tygodniu życia, przy sprzyjających warunkach środowiskowych w akwarium, u młodych pojawiają się przednie odnóża, a po kolejnych 4 tygodniach tylne.
Rozmnażanie się zwierząt w stadium larwalnym to neotenia. U aksolotlów jest to przystosowanie do niekorzystnych dla niego warunków rozrodczych w naturalnym środowisku.
Polecane produkty
Popularne teraz
Gigantyczna pszczoła
Szkodliwe produkty dla psa
Ciąża u małych gryzoni
Jak małe ssaki zapewniają bezpieczeństwo rodzinie?
Wojtek odnaleziony
