Świerzb sellnick u świnki morskiej (świerzb szczurzy)

Świerzb u świnki morskiej

Przyczyną choroby jest Trixacarus caviae. Ten mikroskopijny roztocz, spokrewniony z innymi świerzbowcami drążącymi, żyje tylko na świnkach morskich i jest nieinwazyjny dla innych gatunków zwierząt. Może stanowić pewne zagrożenie dla ludzi, wywołując okresowe podrażnienie skóry z lekkim świądem. Cykl rozwojowy pasożyta trwa 14 dni i w całości przebiega na żywicielu. Pasożyt bytuje na powierzchni skóry, drąży kanały w warstwie rogowej naskórka, w których samice składają jaja. Z jaj wylęgają się liczne larwy, które po metamorfozie przez stadia nimfalne, przemieniają się w formy dorosłe. Jaja mogą być inwazyjne przez okres od 1 do 21 miesięcy. Choroba charakteryzuje się wysoką zaraźliwością, szybkim rozprzestrzenianiem w hodowli, a nieleczona może prowadzić do śmierci.

Czynniki predysponujące do wystąpienia choroby:

• niedożywienie (np. niedobór witaminy C, karma złej jakości, wady zgryzu utrudniające pobierania pokarmu);


• złe warunki zoohigieniczne (np. przegrzanie, duże zagęszczenie zwierząt, słaba wentylacja, mokra ściółka);


• ciąża;


• złe obchodzenie się ze zwierzętami (stres).

Objawy kliniczne

Zwykle pojawiają się po 3-5 tygodniach od zarażenia, choć mogą pozostać niewidoczne przez dłuższy czas. W hodowli zwykle pierwsze chorują świnki ciężarne, a także młode tuż po urodzeniu i stare, osłabione osobniki. Początkowo zmiany lokalizują się w okolicy głowy i ramion, a następnie rozprzestrzeniają się na inne części ciała. Występuje świąd oraz zaczerwienienie skóry. Następnie włosy wypadają. Łysienie nigdy nie dotyczy głowy oraz dystalnych części kończyn. Ponadto może wystąpić łojotok oraz nadmierne złuszczanie naskórka. Kiedy proces chorobowy trwa dłużej następuje zliszajowacenie, czyli zgrubienie i spękanie skóry. W wyniku świądu spowodowanego drążeniem kanałów przez pasożyty dochodzi do samouszkodzeń skóry, a w konsekwencji do wtórnych infekcji. Chore świnki stają się nerwowe, mogą być agresywne w stosunku do innych osobników bądź opiekunów. Silny dyskomfort jest również powodem utraty apetytu, co kończy się odwodnieniem, wyniszczeniem i śmiercią. Kiedy świąd jest bardzo silny, u zwierzątka mogą pojawić się nawet napady drgawek. U ciężarnych samic może wystąpić resorpcja zarodków lub poronienie.

Leczenie

Polega przede wszystkim na podaniu odpowiedniego środka przeciwpasożytniczego w formie zastrzyków, kropli czy aerozoli na skórę, leków doustnych lub proszków. Rodzaj środka, formę oraz częstotliwość jego podawania ustala lekarz weterynarii, kierując się m.in. stopniem nasilenia objawów chorobowych, wiekiem, ogólnym stanem klinicznym, masą ciała pacjenta. Ponadto niekiedy konieczne jest leczenie wspomagające, polegające np. na podaży immunostymulatorów, leków czy innych działań ograniczających świąd, a tym samym samouszkodzenia skóry.