Zdjęcie poglądowe
ambquinn
Uwaga, wysokie temperatury!
Sprawdź lokalną prognozę pogody

Zagadka dzików z Czernobyla

Dzikie świnie z Czarnobyla były centrum naukowej zagadki przez dekady. Podczas gdy radioaktywność jeleni w regionie spadła zgodnie z przewidywaniami, poziom radioaktywności dzików pozostał zaskakująco wysoki.

Zespół naukowców z Uniwersytetu Wiedeńskiego i Uniwersytetu Leibniza w Hanowerze w końcu rozwiązał tę zagadkę w 2023 roku, wykorzystując zaawansowane pomiary.

Katastrofa w Czarnobylu w 1986 roku uwolniła ogromne ilości cezu-137, radioaktywnego izotopu o okresie półtrwania nieco ponad 30 lat. Po ponad trzech dekadach można by się spodziewać, że poziomy cezu-137 spadną przynajmniej o 50%. Jednak ten spadek nie nastąpił w mięsie dzików, które utrzymuje stałe poziomy radioaktywności.

Wykorzystując precyzyjniejsze pomiary, naukowcy odkryli, że obecny jest inny izotop, cez-135. Ten ma znacznie dłuższy okres półtrwania i, ponieważ rzadko ulega rozpadowi, jest trudny do wykrycia za pomocą zwykłych detektorów promieniowania. Aby go zmierzyć, konieczne jest użycie metod spektrometrii mas.

Profesor Georg Steinhauser, ekspert od promieniowania, wyjaśnił, że cez-135 pochodzi nie tylko z katastrofy w Czarnobylu, ale także z testów bomb atomowych z lat 60. Ta podwójna ekspozycja utrzymywała wysokie poziomy radioaktywności w dzikach.

Powodem, dla którego te stworzenia są bardziej dotknięte niż inne zwierzęta, wydaje się być ich dieta. Dzikie świnie żywią się truflami, grzybami rosnącymi na głębokości od 20 do 40 centymetrów pod ziemią. Cez penetruje glebę bardzo powoli, a trufle teraz absorbują go z tego uwolnionego przez Czarnobyl, jak również z testów nuklearnych z okresu zimnej wojny.

Ta kombinacja promieniowania uwalnianego powoli wyjaśnia, dlaczego zanieczyszczenie dzików pozostało na stałym poziomie w czasie, podczas gdy inne zwierzęta w regionie wykazały oznaki jego zmniejszenia.