Ruja i ciąża u królików

Króliki należą do tej grupy zwierząt, u których występuje tzw. owulacja indukowana. Charakterystyczne dla niej jest ciągła obecność pewnej liczby estrogenów w organizmie samicy. W praktyce, oznacza to jej pełną gotowość do zapłodnienia praktycznie w każdym momencie. Po stosunku , zapoczątkowany przez impuls nerwowy, proces uwalniania z jajnika komórki jajowej zostaje rozpoczęty. Właściwie po każdym, nawet krótkim kontakcie z przedstawicielem płci przeciwnej, samica może ulec zapłodnieniu zapłodnieniu.

Króliki należą do tej grupy zwierząt, u których występuje tzw. owulacja indukowana. Charakterystyczne dla niej jest ciągła obecność pewnej liczby estrogenów w organizmie samicy. W praktyce, oznacza to jej pełną gotowość do zapłodnienia praktycznie w każdym momencie. Po stosunku , zapoczątkowany przez impuls nerwowy, proces uwalniania z jajnika komórki jajowej zostaje rozpoczęty. Właściwie po każdym, nawet krótkim kontakcie z przedstawicielem płci przeciwnej, samica może ulec zapłodnieniu zapłodnieniu.

Kilka czynników wpływa na wysoki poziom hormonów rozrodczych. Jednym z nich jest obecność samca w pobliżu. Kolejnym - warunki życia królików domowych. W naturze były okresy w ciągu roku kalendarzowego, w których gospodarka hormonalna organizmu królicy była nieco bardziej wyciszona. Mowa tu o okresie jesienno - zimowych, w którym ewentualny miot miałby dużo mniejsze szanse na przetrwanie.
Zegar biologiczny żyjących w mieszkaniach królików nie jest już zsynchronizowany z cyklem pór roku. W wyniku tego króliki hodowlane są zdolne do rozrodu praktycznie bez przerwy, choć oczywiście wykazują nieco obniżone libido w miesiącach chłodniejszych.

Istotnym jest, że nawet tuż po porodzie samica zdolna jest do ponownego zajścia w ciążę. Taka eksploatacja organizmu, chociaż fizycznie możliwa, nadwyrężyłaby zbytnio organizm samicy. W przypadku hodowli domowej, należy więc samca od niej odseparować.

Jedynymi symptomami związanymi z rują są u samicy nieco zaczerwienione i obrzęknięte narządy płciowe oraz bardziej nerwowe zachowanie. Niektóre osobniki tracą apetyt.

Ciąża

Oczywiście, jeżeli nie zamierzamy prowadzić hodowli królików, najlepiej jest zwierzątko wysterylizować bądź wykastrować, eliminując tym samym
niebezpieczeństwo przypadkowego zapłodnienia. Informacje podane powyżej dają wszak pełen obraz tego, jak nietrudno - w przypadku królików - o taki "wypadek". Minimalizowanie ryzyka powstania niechcianych miotów powinno leżeć na sercu każdemu odpowiedzialnemu miłośnikowi zwierząt.
Może się jednak zdarzyć, że staniemy się właścicielami samicy, o której ciąży nie wiedzieliśmy wcześniej. Aby prawidłowo zaopiekować się zwierzęciem w takim stanie, trzeba mu zapewnić odpowiedni poziom komfortu

Ciąża trwa u królików od 30 do 35 dni. Najkrótsza jest u tych samic, które będą miały pierwszy w swoim życiu miot. Czasami, poza lekkim zaokrągleniem brzucha, trudno jest zauważyć jakieś szczególne wyznaczniki tego stanu. Na kilka dni przed urodzeniem samica zaczyna organizować gniazdo. Niektóre osobniki robią to dopiero w dniu rozwiązania.
Gniazdo składa się ze słomy oraz z puchowej okrywy włosowej, wyskubanej z boków i podbrzusza. Zazwyczaj zwierzę konstruuje takie legowisko w rogu klatki

Poród

Wykot ma miejsce zazwyczaj w nocy, trwa około pół godziny. Po urodzeniu ostatniego króliczka samica zjada łożysko, wylizuje maluchy oraz układa je w gnieździe i karmi. Czasami zdarza się, że matka nie układa małych po porodzie, ale rozrzuca je po całej klatce. Należy wówczas zgarnąć gniazdo i poukładać w nim oseski. Przyczyną takiego zachowania królicy może być np. ciężki poród - króliki są bardzo wrażliwe na ból. Można wtedy także brać pod uwagę zapalenie gruczołu mlekowego. Jeżeli takowe nastąpiło, należy samicę pomasować, zanim przystąpi do karmienia młodych. Poprawi to drożność kanałów mlekowych. Opiekun nie powinien podnosić osesków, chyba że zaistniało ku temu niezbędne wskazanie - jak w przypadku opisanym powyżej. Zmieniony zapach ciała noworodka, wynikający z kontaktu z człowiekiem, może sprowokować samicę do odrzucenia potomka.

Czasami występuje u królików zjawisko kanibalizmu. Jego genezy upatruje się w niezaspokojonym pragnieniu (!), niskiej wartości odżywczej podawanego pokarmu, w szoku poporodowym oraz w występowaniu pewnych uwarunkowań genetycznych. Istotnym jest więc, aby samicy zapewnić stały dostęp do czystej wody i dobrą paszę. Po porodzie należy także skontrolować stan gniazda i ilość osobników. Martwe noworodki należy usunąć.

Młode króliki

Królicze oseski rodzą się nagie, z czasem zyskując pokrywę włosową. Są również głuche i ślepe. Do trzeciego tygodnia życia żywią się wyłącznie mlekiem matki. Ich rozwój w tym okresie zależy więc od zawartych w nim składników odżywczych. Samica ma mleko przez około sześć tygodni, jednak już po wspomnianych 20 dniach młode zaczynają interesować się innymi pokarmami.

Po sześciu tygodniach od urodzenia króliczki powinny zostać odsadzone od matki. Czas ten jest dla nich nieco stresujący. Ze względu na utratę najlepszego środka ochronnego, jaki stanowią zawarte w mleku samicy przeciwciała, króliki narażone są na wszelkiego rodzaju infekcje, głównie układu pokarmowego. Należy wówczas dbać o to , aby serwowany pokarm był najwyższej jakości. Zaleca się podawanie młodym królikom mleka - do tygodnia po odsadzeniu. Dużą uwagę trzeba zwrócić na czystość poideł - nie wolno dopuścić do sfermentowania mleka.

Oczywiście, króliczki, których matka już nie karmi, nadal powinny mieć z nią kontakt. Jest to niezbędne (także relacje między rodzeństwem) dla prawidłowego rozwoju emocjonalnego i społecznego zwierzęcia.
Króliki dwumiesięczne są już w tym wieku, w którym można szukać dla nich nowych domów.

data publikacji artykułu: 2010-06-07

Popularne teraz

Komentarze