Zaburzenia instynktu macierzyńskiego

Na relacje pomiędzy matką, a szczeniętami wpływ ma kilka czynników: genetycznych, środowiskowych, a także hormonalnych. Wśród hormonów dużą rolę odgrywają: oksytocyna oraz prolaktyna. Od tych hormonów w dużym stopniu zależy prawidłowa laktacja u suki, a także rozwój instynktu macierzyńskiego. Oksytocyna początkowo uwalnia się podczas porodu, a następnie w trakcie powtarzalnego u szczeniąt odruchu ssania sutków u matki. Działanie oksytocyny powoduje skurcze macicy i uwalnianie mleka. Hormon odpowiedzialny jest również za instynkt macierzyński. Kolejnym ważnym hormonem jest prolaktyna, która pozytywnie wpływa na rozwój zachowań u matki względem potomstwa. Zdarza się jednak, że instynkt macierzyński u suczek ulega zachwianiu lub w ogóle nie występuje. W konsekwencji samica odrzuca młode. Tego typu sytuacje najczęściej pojawiają się u samic, które rodziły po raz pierwszy lub poród odbył się poprzez cesarskie cięcie.

Zaburzenia instynktu macierzyńskiego nie zawsze jednak związane są z działaniem hormonów. Przyczyną takiego stanu mogą być również konsekwencje wynikające z choroby matki lub samych szczeniąt. U suczki po porodzie mogą wystąpić choroby o ostrym przebiegu, np. poporodowe zapalenie macicy, zapalenie gruczołów sutkowych, hipokalcemia. Wśród objawów tych chorób należy przede wszystkim wymienić wzrost temperatury ciała. W takiej sytuacji należy niezwłocznie udać się z psem do placówki weterynaryjnej. W przypadku chorób szczeniąt sytuacja wygląda nieco inaczej. Suczka może odrzucić słabe szczenię gdy podejrzewa, że nie ma ono szans na przeżycie i niepotrzebnie pochłonie jej mleko i uwagę kosztem zdrowych szczeniąt.

Innymi przyczynami zaburzenia kontaktu z potomstwem mogą być:

• sytuacje stresowe związane z porodem – dotyczy to zwłaszcza suk, które rodzą po raz
pierwszy,
• nadmierna nerwowość opiekuna może sprawić, że suczka będzie bardziej denerwować
się porodem,
• silny ból spowodowany skurczami oraz wypieraniem płodów,
• brak poczucia bezpieczeństwa oraz spokoju w trakcie trwania porodu,
• komplikacje w trakcie porodu,
• duża ilość potomstwa,
• brak lub ograniczony kontakt matki z potomstwem po porodzie
• niewłaściwe wzorce zachowań ze strony matki suczki,
• sytuacja, w której suczka nie miała kontaktu ze swoją matką po urodzeniu.

Nadmierny stres u suczki może przyczynić się do utraty pokarmu, a także do agresji skierowanej na potomstwo. W takiej sytuacji istnieje ryzyko, że szczenięta będą musiały zostać oddzielone od matki i być karmione przez człowieka lub psią mamkę.