Świerzbowiec uszny i świerzbowiec koci

Istnieją trzy rodzaje świerzbowca (wywołującego chorobę zwaną popularnie świerzbem), za których przyczyną zaobserwować możemy objawy chorobowe u naszych pupili. Choroby te, choć o różnym przebiegu, objawach i zaraźliwości, posiadają wspólny mianownik. Wszystkie wywoływane są przez pasożytnicze pajęczaki.
Świerzbowiec uszny - Otodectes cynotis - przenosi się drogą kontaktu bezpośredniego. Zarażone jest nim około 80 % populacji wolno żyjących kotów.

Istnieją dwa rodzaje świerzbowca (wywołującego chorobę zwaną popularnie świerzbem), za których przyczyną zaobserwować możemy objawy chorobowe u naszych pupili. Choroby te, choć o różnym przebiegu, objawach i zaraźliwości, posiadają wspólny mianownik. Wszystkie wywoływane są przez pasożytnicze pajęczaki.
Świerzbowiec uszny - Otodectes cynotis - przenosi się drogą kontaktu bezpośredniego. Zarażone jest nim około 80 % populacji wolno żyjących kotów.

Objawy

Pasożyt żyje wewnątrz kanału słuchowego, żywi się naskórkiem kota. Przy okazji jego inwazji wewnątrz małżowiny usznej pupila pojawia się brunatno - brązowa wydzielina zbudowana z martwego naskórka i odchodów pajęczaka, w przypadku nadkażenia o innej genezie - także z bakterii. Charakterystyczny zapach wspomnianej wydzieliny sprawia, że często lekarz weterynarii właśnie nim się sugeruje przy podejmowaniu decyzji o podjęciu kolejnych działań diagnostycznych. Zapach wydzieliny odróżnia ją od zwykłej, naturalnie występującej w uchu, woskowiny.
W bardziej zaawansowanym stadium choroby zaobserwować można wytrzepywane przez kota z ucha kropelki przezroczystej lub brązowej cieczy. Najbardziej skrajnym efektem bytności świerzbowca w uchu kota są wypadające z kanału słuchowego szare, nieregularne w kształcie, cuchnące kamyki. Ich substancje stanowią resztki naskórka oraz produkowane przez O. cynotis wydaliny.
W przypadku pojawienia się wtórnego zakażenia o etiologii bakteryjnej bądź grzybiczej mogą pojawić się dodatkowe objawy - zaczerwienienie wnętrza ucha, linienie itp.

Zachowanie kota

Kot zarażony świerzbowcem rozdrapuje wnętrze ucha, czasem aż do krwi. Może się także drapać po zewnętrznej stronie małżowiny. Często zwierzę potrząsa głową, próbując wytrzepać coś z ucha, niejednokrotnie trzyma głowę przechyloną w stronę zainfekowanej małżowiny, czasem przytrzymuje ucho opuszczone. Swędzenie może być dla pupila bardzo uciążliwe.
Obserwowanie zachowania zwierzęcia jest o tyle ważne, że w niektórych przypadkach wydzielina nie występuje w ogóle w małżowinie. Dopiero po bliższych oględzinach, sprowokowanych właśnie zachowaniem zwierzęcia, można ją zauważyć.

Skutki

Nie leczony świerzbowiec uszny znacznie pogarsza komfort życia zwierzęcia. Jego występowanie często wiąże się z pojawieniem się infekcji bakteryjnych i grzybiczych w obrębie aparatu słuchowego, z czym wiąże się z kolei większa skłonność do zapaleń. Należy pamiętać, że zapalenie ucha środkowego wiązać się może z trwałym uszkodzeniem słuchu, a wewnętrznego - nawet ze śmiercią zwierzęcia.
Sam świerzbowiec (bez powikłań) nie przynosi tak dramatycznych konsekwencji, ale nie jest to pasożyt, z którym organizm kota sam sobie poradzi. Niezbędne jest podjęcie leczenia farmakologicznego.

Leczenie

Są trzy metody leczenia świerzbowca usznego u kota - leczenie miejscowe (wnętrze ucha), ogólnoustrojowe (zastrzyki) oraz środkami do stosowania zewnętrznego (krople przeciw pasożytom)

Leczenie miejscowe

W pierwszej fazie gruntownie i delikatnie czyścimy ucho z wszelkich wydzielin. Możemy do tego użyć zwartego w budowie (aby uniknąć pozostawiania włókien) wacika kosmetycznego oraz letniej, przegotowanej wody. Należy bardzo uważać, aby nie uszkodzić wnętrza uch kota. Jeśli istnieją przeciwwskazania do samodzielnego wykonania zabiegu (nerwowy kot, obawy opiekuna) należy zwrócić się o pomoc do lekarza weterynarii.
Do czystego ucha należy, przy pomocy dołączonego aplikatora, wprowadzić przepisane przez weterynarza krople lub maść. Nasadę małżowiny trzeba chwilę pomasować (przyciskając ją do głowy kota), co pomoże równomiernie rozprowadzić specyfik.
Na ogół w skład takiego farmaceutyku wchodzą środki owado - i roztoczobójcze, miejscowo działający antybiotyk oraz substancje uśmierzające ból.
W zależności od przepisanego przez lekarza weterynarii lekarstwa, leczenie trwać może od 2 do 6 tygodni, przy powikłaniach nawet dłużej. Sposób i czestotliwosć aplikacji również zależne są od rodzaju używanego specyfiku.

Leczenie ogólnoustrojowe

Polega na podaniu zwierzęciu kilku zastrzyków. Ich ilość uzależniona jest od postępów w leczeniu. Niektórzy lekarze łączą to metodę z leczeniem miejscowym.

Leczenie zewnętrzne

Tutaj do walki z pasożytem stosuje się powszechnie dostępne środki, aplikowane zazwyczaj na kark zwierzęcia. Metoda ta bywa również łączona z czyszczeniem uszu kota. Najlepsze efekty osiąga się we wczesnym stadium choroby, kiedy do czynienia mamy tylko z dorosłymi osobnikami świerzbowca, a nie z jego larwami. Nie wszystkie zewnętrzne preparaty przeciwpasożytnicze zwalczają O. cynotis. Informacje szczegółowe dostępne są na etykietach poszczególnych preparatów.

Zaraźliwość

Zwierzęta zarażają się bezpośrednio od siebie. Istnieje ogromne prawdopodobieństwo zachorowania wszystkich kotów, żyjących razem w jednym domu. Podobnież, przy sprzyjających warunkach, forma przetrwalnikowa świerzbowca może przetrwać poza ciałem żywiciela nawet kilka tygodni.
Człowiek nie jest żywicielem ostatecznym świerzbowca usznego, nie grozi mu więc inwazja tego pasożyta. W pojedynczych przypadkach zdążyć się może wstępna penetracja naskórka ludzkiego przez pajęczaka, nie jest to jednak ani groźna ani długotrwała przypadłość. Objawiać się może lekkim zaczerwienieniem i swędzeniem skóry, znikającym samoistnie po kilku dniach.

Świerzbowiec koci

Notoedres cati -świerzbowiec koci - najczęściej atakuje zewnętrzną powierzchnię małżowiny usznej, odstawę ucha, kark, szyję, pyszczek oraz kończyny zwierzęcia. Ten pasożytniczy pajęczak żeruje na skórze kota. Podstawowe objawy chorobowe są związane z rakcją naskórka na penetrację.
Choroba częściej dotyczy kotów żyjących na wolności oraz osobników wykazujących obniżoną odporność.

Objawy

Do najczęstszych objawów zaliczyć możemy świąd i miejscowe wyłysienia wspomnianych obszarów. Zwierzę intensywnie drapie miejsca inwazji. Pojawia się rumień a skóra zaczyna się łuszczyć. Z czasem w powstają na skórze zwierzęcia grube strupy.
Świerzbowiec drąży w naskórku strupy, stąd jego uporczywe swędzenie i stany zapalne. Drapanie sprzyja przenoszeniu pasożyta na inne obszary ciała. Taka ekspansja na ogół wydarza się bardzo szybko, po części twarzowej obejmując brzuch i okolice odbytu.

Diagnozowanie

Wczesne wykrycie pasożyta sprzyja jego skutecznej i szybkiej eliminacji. Każda zmiana na skórze powinna wzbudzić czujność opiekuna kota i sprowokować wizytę u lekarza weterynarii. Jest to szczególni istotne z powodu wysokiej zaraźliwości, jaką wykazuje świerzbowiec. Przenosi się bardzo łatwo nie tylko pomiędzy osobnikami tego samego gatunku. Z łatwością przenieść się może z kota na inne zwierzę domowe, ale także na człowieka.
Dla trafnej diagnozy duże znacznie mają dokładne oględziny zaatakowanych obszarów oraz wywiad przeprowadzony z właścicielem zwierzęcia. Zmiany na skórze są bardzo charakterystyczne, wyraźnie widoczne są wydrążone przez pasożyta tunele. Dodatkowo lekarz weterynarii poddać może analizie laboratoryjnej zeskrobin pobraną ze zmian chorobowych. Obecność w niej jaj pasożyta jest ewidentnym dowodem na jego szkodliwą działalność.

Leczenie

Najłatwiej jest wyleczyć chorobę w stadium początkowym. Powszechnie dostępne na rynku preparaty typu spot - on służą do walki z wieloma pasożytami,w tym ze świerzbowcem. Są one łatwe i wygodne w użyciu (miejscowa aplikacja na kark zwierzęcia), co sprzyja komfortowi zarówno kota jak i jego opiekuna.

data publikacji artykułu: 2010-06-15

Popularne teraz

Komentarze