Zakaźne zapalenie otrzewnej kotów - FIP

Zakaźne zapalenie otrzewnej kotów jest chorobą wywoływaną przez infekcję koronawirusem. Wiele różnych odmian wirusa może zainfekować kota, jednak większość z nich nie wywołuje choroby. Odmiany wywołujące FIP są odróżniane poprzez swoją zdolność do inwazji i rozwoju w komórkach białych krwinek. Zainfekowana komórka przenosi wirusa poprzez ciało kota. Silna reakcja zapalna zachodzi w tych tkankach, w których ulokowały się zainfekowane komórki. Dochodzi do wzajemnego oddziaływania na siebie układu immunologicznego i wirusa, które powoduje chorobę.

Czym jest zakaźne zapalenie otrzewnej kotów (FIP – Feline Infectious Peritonitis)?

zakaźne zapalenie otrzewnej kotów jest chorobą wywoływaną przez infekcję koronawirusem. Wiele różnych odmian koronawirusa może zainfekować kota, jednak większość z nich nie wywołuje choroby. Odmiany wywołujące FIP są odróżniane poprzez swoją zdolność do inwazji i rozwoju w komórkach białych krwinek. Zainfekowana komórka przenosi wirusa poprzez ciało kota. Silna reakcja zapalna zachodzi w tych tkankach, w których ulokowały się zainfekowane komórki. Dochodzi do wzajemnego oddziaływania na siebie układu immunologicznego i wirusa, które powoduje chorobę.

Zakażone koty mogą rozsiewać wirusa poprzez swoją ślinę lub kał. Większość kotów zaraża się poprzez wdychanie bądź przez połknięcie wirusa, rzadziej poprzez bezpośredni kontakt z zainfekowanym kotem lub skażone wirusem rzeczy, jak np. ubrania, posłanie, miski czy zabawki.

Wirus może przeżyć w środowisku wiele tygodni, jednakże jest łatwo usuwalny przez powszechnie stosowane domowe środki dezynfekujące i detergenty. Niedrogim i skutecznym domowym środkiem dezynfekcji okazuje się wybielacz, użyty w proporcjach: 1 część wybielacza na 32 części wody.

Czy wirus FIP jest powiązany z kocią białaczką?

FIP i białaczka kotów są wywoływane przez różne wirusy. Niektóre koty zakażone wirusem FIP mogą również być zainfekowane przez wirusa kociej białaczki, jednakże choroby te istnieją oddzielnie od siebie.

Jakie są objawy FIP?

Wczesne wykrycie wirusa FIP zazwyczaj nie wskazuje na żadną chorobę, jednakże niektóre koty mogą przejawiać chorobę górnych dróg oddechowych. Charakteryzuje się ona kichaniem, łzawieniem oczu oraz wodnistą wydzieliną z nosa. Niektóre z kotów mogą mieć problemy z jelitami i układem pokarmowym. Większość kotów, które uległy podstawowej infekcji, całkowicie zdrowieje. Czasem jednak niektóre z nich mogą na stałe zostać nosicielami wirusa. Tylko nieliczny procent zakażonych kotów zapada na śmiertelną chorobę, w ciągu wielu tygodni, miesięcy a nawet lat od pierwszej infekcji.

Początek objawów śmiertelnego FIP może być nagły (zwłaszcza u kociąt), lub objawy mogą powoli nasilać się do stanu ciężkiego w okresie kilku tygodni. Wiele kotów przejawia objawy, które nie są specyficzne dla FIP, jak utrata apetytu i pragnienia, gorączka, spadek masy ciała, depresja czy szorstka w dotyku sierść.

Główne formy choroby to postać wysiękowa (mokra), bezwysiękowa (sucha), lub połączenia obu z nich. Postać wysiękowa występuje częściej (60-70%) wszystkich przypadków, a jej przebieg jest znacznie gwałtowniejszy.

Postać wysiękowa

Najbardziej charakterystyczną cechą tej postaci jest gromadzenie się płynu wysiękowego w obrębie podbrzusza i klatki piersiowej. Nadmierna ilość płynu może powodować kłopoty z oddychaniem u kota. Poza tym może występować spadek apetytu i pragnienia, gorączka, spadek masy ciała, biegunka i żółtaczka.

Postać bezwysiękowa

Nie występuje tu nagromadzenie płynu w jamie brzusznej i klatce piersiowej, ale pojawia się gorączka, brak łaknienia i pragnienia, żółtaczka, spadek masy ciała, depresja, anemia, wymioty i biegunka. Występują tu objawy typowe dla układu neurologicznego i wzroku: zaburzenia równowagi, porażenie, drgawki, zmiany nastroju, oczopląs, utrata wzroku. Powstają ropne ziarniaki zapalne w różnych narządach.

FIP jest chorobą bardzo trudną do zdiagnozowania, gdyż każdy kot może ujawniać inne jej objawy, które mogą oznaczać wiele innych chorób.

Jakie są szanse na zarażenie mojego kota wirusem FIP?

Młode koty (poniżej 2 roku życia), stare koty (powyżej 10 lat), koty w złej kondycji fizycznej lub żyjące w stresie są bardziej narażone na zakażenie FIP. Jest to stosunkowo rzadka choroba w środowisku kotów, atakująca prawdopodobnie mniej niż jeden procent kotów przyprowadzanych do lekarzy weterynarii na leczenie. W dużych zbiorowiskach kotów, takich jak hodowle czy schroniska dla bezdomnych zwierząt, ryzyko wystąpienia choroby jest znacznie większe i może sięgnąć od 10 do 20% populacji kotów w okresie kilku miesięcy.

Czy jakiekolwiek testy laboratoryjne mogą wykryć wirusa FIP?

Test ELISA wykrywa obecność przeciwciał koronawirusa w organizmie kota. Wynik pozytywny oznacza, że kot wcześniej został narażony na działanie koronawirusa i wytworzył przeciwciała. Jeśli test wyszedł negatywny, oznacza to, że kot nie miał styczności z koronawirusem.

Niskie miano wskazuje na małą zawartość przeciwciał koronawirusa w organizmie kota, natomiast wysokie miano na ich dużą zawartość. Zdrowy klinicznie kot z wysokim mianem jest niekoniecznie bardziej narażony na zachorowanie na FIP bądź zostanie nosicielem, niż kot, który posiada niskie miano. Jednakże nie oznacza to również, że jest mniej narażony na zachorowanie na FIP w przyszłości.

Należy jednak pamiętać, że swoistość diagnostyczna testu ELISA wynosi ok 50%, co czyni go praktycznie bezużytecznym w diagnozie.

Czy powinienem poddać mojego kota testowi na FIP?

Są dwie podstawowe sytuacje, gdzie obliczenie miana przeciwciał koronawirusa może być użyteczne dla właściciela lub hodowcy kota bądź weterynarza:
1)test obrazujący obecność lub brak przeciwciał u kota trzymanego cały czas w domu, który nigdy wcześniej nie był badany; test wykrywający nosicieli lub siewców podczas wprowadzania nowych kotów do domu, u których wcześniej wynik wyszedł ujemny;
2)jako pomoc w diagnozie klinicznej, kiedy kot ma objawy choroby sygnalizujące FIP.

W jaki sposób stawia się diagnozę pozytywną?

Przypuszczalna diagnoza FIP może być zwykle postawiona na podstawie objawów klinicznych, rutynowych testów laboratoryjnych oraz oceny zawartości płynu w jamie brzusznej i klatce piersiowej. Jednakże w niektórych przypadkach postawienie diagnozy może być prawdziwym wyzwaniem, kiedy objawy choroby nie są dość wyraźne dla FIP. Jedyną drogą na potwierdzenie wystąpienia FIP jest wykonanie biopsji tkanek.

Czy istnieje jakieś lekarstwo na FIP?

Obecnie FIP jest uważany za śmiertelną chorobę. Niestety, nie istnieje jak na razie żadne lekarstwo. Podstawowym celem terapii jest udzielenie kotu opieki i złagodzenie objawów choroby. Niektóre lekarstwa mogą powodować jej krótkoterminowe złagodzenie u niewielkiego procenta pacjentów. W niektórych przypadkach okazuje się pomocne podanie kotu mieszanki kortykosteroidów, leków cytotoksycznych i antybiotyków wraz z podawaniem odpowiedniego pożywienia i płynów.

Czy mogę uchronić mojego kota przed zakażeniem FIP?

W dużych skupiskach kotów, utrzymywanie ich w jak najlepszym zdrowiu i zminimalizowanie narażenia na infekcje zmniejsza prawdopodobieństwo rozwinięcia się u nich FIP. Unikanie przepełnienia, aktualne szczepienia kotów, zapewnienie właściwego pożywienia i odpowiednich warunków sanitarnych oraz eliminacja wirusa kociej białaczki mogą być pomocne w zmniejszeniu zachorowań na FIP w dużych grupach kotów.

Szczepionka na FIP nie jest w Polsce dostępna z powodu silnej zdolności wirusa do mutacji – mutuje on znacznie szybciej od ludzkiego wirusa grypy, efekt szczepienia może być dokładnie odwrotny od zamierzonego.

Mój kot ma FIP. Jak długo będzie żył?W jaki sposób mogę zapewnić mu komfortowe warunki podczas ostatnich dni jego życia?

Kiedy wystąpią pierwsze objawy kliniczne, koty z postacią wysiękową (mokrą) przeżyją od kilku dni do kilku tygodni od momentu ich pojawienia się. Niektóre dorosłe koty mogą pozostać przy życiu nawet do sześciu czy ośmiu miesięcy. Koty, u których wystąpiła sucha forma (bezwysiękowa) zazwyczaj umierają w przeciągu kilku tygodni, ale mogą przeżyć nawet do roku czasu.

Zapewnienie dobrej opieki medycznej oraz zbilansowana, bogata w odpowiednie składniki dieta zapewni komfort kotu w końcowych stadiach choroby. Weterynarz może przepisać lekarstwa, które zredukują dyskomfort związany z chorobą lub wprowadzić bardziej specyficzną terapię wspomagającą.

Czy człowiek lub pies może zarazić się FIP?

Występowanie FIP nie zostało udokumentowane u innych gatunków zwierząt, niż kotowate. Nie wiadomo czy FIP stanowi jakiekolwiek niebezpieczeństwo dla ludzi. Jednakże, wirus FIP jest bardzo podobny do wirusa występującego u psów – psiego koronawirusa, który wywołuje zapalenie jelita u psów.

data publikacji artykułu: 2007-11-30

Popularne teraz

Komentarze