2020-11-28 12:48

Alergie u zwierząt i najczęstsze alergeny

Często nie zdajemy sobie sprawy jak uciążliwe mogą być alergie dla naszych zwierząt domowych. Potrafią skutecznie uniemożliwić normalne życie ukochanego zwierzaka i przysporzyć wiele problemów w opiece nad nim. Warto bliżej przyjrzeć się najbardziej popularnym alergenom, które bezpośrednio wpływają na zdrowie naszego pupila.

Czym jest alergia

Od wielu lat obserwuje się wzrost ilości zwierząt alergicznie reagujących na niektóre substancje. Taka reakcja organizmu jest wynikiem nadmiernej wrażliwości układu odpornościowego zwierzęcia, który rozpoznając w organizmie alergen uznaje go za intruza i mobilizuje system obrony do walki z patogenem. Na skutek takich działań w organizmie produkowane są m.in. związki prozapalne, np. histamina, które powodują rozwój stanów zapalnych i powodują wystąpienie objawów alergicznych.

Wyróżniamy następujące rodzaje alergii:

  • Alergia pokarmowa – jako reakcja organizmu zwierzęcia na uczulający zwierzę składnik diety
  • alergia kontaktowa – występująca po kontakcie ze środkami pielęgnacyjnymi, preparatami przeciwpasożytniczymi, kosmetykami, detergentami
  • alergiczne pchle zapalenie skóry apzs - alergiczne pchle zapalenie skóry
  • alergia wziewna – pojawiająca się u zwierząt uczulonych na roztocza, grzyby, pleśń, pyłki

Objawy alergii - po czym poznać że jest alergikiem

Alergiczne problemy naszych domowych zwierząt mogą objawiać się w różny sposób. Bardzo często są to problemy dermatologiczne:

  • świąd, który powoduje drapanie się zwierzęcia. Bywa tak dokuczliwy, że zwierzak wyrządza sobie krzywdę rozdrapując rany i powodując dodatkowy ból. Najczęściej występuje w ciągu kilku godzin od kontaktu z alergenem;
  • lizanie i gryzienie łap, szczególnie opuszków i przestrzeni międzypalcowych, które również związane jest z pojawieniem się świądu;
  • przebarwienia sierści w miejscach, które są notorycznie wylizywane przez zwierzę,
  • zaczerwienienia pojawiające się w okolicach pyska, uszu lub brzucha. Często objaw ten zauważany jest późno ze względu na pokrywającą te miejsca sierść;
  • problemy dermatologiczne skóry w postaci wysypki, krost i strupków. Równie często pojawia się zbyt obfite linienie zwierzęcia i nieprzyjemny zapach;
  • powracające zapalenia ucha – pojawia się z powodu wydzielania nadmiernej ilości woskowiny;

Często pojawiają się też objawy ze strony układu pokarmowego. Jeśli u naszego zwierzaka często występują biegunki, wymioty, wzdęcia czy gazy, powinniśmy zacząć szukać przyczyny. Taki stan występujący długotrwale może prowadzić do osłabienia organizmu, spadku odporności, a nawet depresji.
Typowe dla ludzi objawy alergii, takie jak katar, kaszel czy astma występują u zwierząt o wiele rzadziej. Zdarzają się jednak takie osobniki, u których możemy je zaobserwować, należą do nich szczególnie koty.

Co może uczulać nasze zwierzęta - najczęstsze alergeny

Spośród czynników powodujących reakcje alergiczne u zwierząt możemy wyróżnić alergeny środowiskowe i pokarmowe.
Dla wielu hodowców dużym zaskoczeniem może być fakt, że wśród alergenów środowiskowych, czołowe miejsce zajmują roztocza.

Badania prowadzone przez Polskie Laboratoria Weterynaryjne Vetlab pokazują, że na 1500 przebadanych przypadków najczęściej wykazywano wynik dodatni na alergeny:

  • Dermatophagoides farinae czyli popularne roztocza kurzu domowego - u 60% zwierząt,
  • Acarus siro, gatunek roztocza mający zdolność przyczepiania się do różnych owadów, które przenoszą je na duże odległości - u 56% zwierząt,
  • Tyrophagus putrescentiae, gatunek roztoczy zwany popularnie roztoczem pleśniowym lub serowym - u 56% psów,
  • cynodon w 48% przypadków,
  • w 33% przypadków ligustr


Polskie Laboratoria Weterynaryjne Vetlab, po przeprowadzeniu ok. 3500 badań, wyróżniło też najczęściej występujące alergeny pokarmowe. Wśród roślinnych substancji uczulających dominowały (odpowiednio przeciwciała klasy IgG i IgE):

  • groch 32% - 52%,
  • kukurydza 18% - 51%,
  • ryż 38% - 44%,
  • pszenica 17% - 41%,
  • soja 41% - 33%,

Substancje uczulające pochodzenia zwierzęcego, które były najczęściej wykrywane podczas badań to:

  • wołowina 16% - 50%
  • indyk 9% - 50%
  • jagnięcina 9% - 49%
  • kurczak 7% - 49%

Należy pamiętać, że oznaczenia dotyczyły zwierząt, które zostały skierowane na badania przez lekarza weterynarii i nie odzwierciedlają problemu alergii w całej populacji. Poza najczęstszymi alergenami, spotykane są też inne przypadki alergii, np. na ziemniaki, wieprzowinę, jaja i nabiał. Dużym utrudnieniem w wyodrębnieniu konkretnego alergenu pokarmowego jest fakt, że w przeciwieństwie do alergenów środowiskowych, substancje uczulające pochodzące z pożywienia często wykazują reakcje krzyżowe podczas testów. Pamiętajmy, że wykonanie testów serologicznych lub śródskórnych pomoże nam we wskazaniu źródła alergii, jednak najpierw konieczne jest zdiagnozowanie alergii przez lekarza weterynarii w badaniu klinicznym.

Dieta hipoalergiczna

Mając wiedzę na temat substancji, które uczulają naszego pupila, mamy możliwość wyeliminowania alergenów z jego środowiska lub wprowadzenia diety eliminacyjnej w przypadku alergii pokarmowej. Aby prawidłowo zastosować taką dietę musimy uzbroić się w cierpliwość. W pierwszej kolejności należy wyeliminować z niej produkty uczulające i zastąpić je innymi, bezpiecznymi dla naszego zwierzaka artykułami. Po upływie kilku tygodni możemy rozpocząć wprowadzanie kolejnych produktów pamiętając, aby każdorazowo oceniać skutki jakie taka zmiana przynosi we współpracy z lekarzem weterynarii.

Często dobrym rozwiązaniem jest zastosowanie specjalistycznych karm dla zwierząt alergicznych. Ich skład jest tak skomponowany, aby zaspokoić wszystkie potrzeby zwierzęcia z jednoczesnym wyeliminowaniem substancji nietolerowanych przez alergików. Stosunkowo nowym rozwiązaniem, bardzo dobrze sprawdzającym się wśród zwierząt alergicznych, są karmy z owadów. Zawierają one w swoim składzie pełnowartościowe białko bogate w aminokwasy egzogenne, które są niezbędne dla prawidłowego rozwoju, powstawania przeciwciał i odnowy komórkowej. Nie bez znaczenia jest również fakt, że przy hodowli owadów nie stosuje się antybiotyków, hormonów wzrostu, nawozów i pestycydów.

Leczenie alergii u zwierząt

W leczeniu chorób o podłożu alergicznym stosowane są również leki przeciwzapalne, przeciwhistaminowe, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybiczne oraz immunoterapia swoista. Długotrwałe leczenie środkami przeciwzapalnymi może powodować wiele skutków ubocznych. Leki przeciwhistaminowe, przeciwbakteryjne i przeciwgrzybiczne natomiast nie przynoszą oczekiwanych rezultatów ze względu na krótkotrwałe i objawowe działanie. Najskuteczniejszą metodą pozostaje więc immunoterapia swoista popularnie nazywana odczulaniem. Metoda poza tym, że jest bardzo bezpieczna, w większości przypadków jest również całkowicie skuteczna. Co ciekawe, u psów metodę tą stosuje się już od lat 60-tych ubiegłego wieku, u koni i kotów od lat 80-tych.

Immunoterapia swoista polega na wykształceniu tolerancji organizmu na konkretny alergen. Taki efekt można uzyskać poprzez regularne wprowadzanie alergenu do organizmu zwierzęcia, stopniowo zwiększając jego dawkę. Dobrą informacją dla posiadaczy zwierząt jest brak przeciwwskazań do stosowania terapii w przypadku zwierząt starszych. Samo odczulanie jest procesem długoterminowym, zwykle trwa ok. 1-2 lat z możliwością jego kontynuowania w późniejszym czasie.

Podczas terapii, aby złagodzić dolegliwości towarzyszące alergii, zastosowanie mają również kosmetyki dermatologiczne, szampony, odżywki, które działają antybakteryjnie i przeciwświądowo. Ulgę naszym pupilom przynosi również zastosowanie oczyszczacza/nawilżacza powietrza, częste wietrzenie pomieszczenia, w którym zwierzę przebywa.

Podstawą prawidłowej diagnozy jest zawsze kontakt z lekarzem weterynarii, przeprowadzenie wywiadu oraz wykonanie badań i testów naszego pupila. Prawidłowe określenie przyczyny alergii naszego zwierzaka umożliwi nam zastosowanie takiej terapii, która umożliwi mu prowadzenie szczęśliwego życia a nam, opiekunom, zapewni zadowolenie z posiadania zdrowego pupila.



Serdecznie dziękujemy Polskim Laboratoriom Weterynaryjnym VETLAB za odzew, dane i pomoc w przygotowaniu artykułu


data publikacji artykułu: 2020-11-25

Popularne teraz

Komentarze